بررسی روابط بینامتنی در شعر بیداری اسلامی بحرین

نویسندگان
چکیده

بینامتنی، نظریه ای است که به روابط بین متون می­پردازد. این نظریه را منتقد فرانسوی ژولیا کریستوا در آغاز دهه شصت قرن بیستم میلادی در مباحث خویش مطرح کرده است. امروزه این پدیده­ی هنری به عنوان یکی از موضوعات مهم نقد ادبی معاصر با نام «تناص» شناخته می­شود. طبق گفتمان شعر شیعی، تناص بخش گسترده ای از آن را تشکیل می­دهد و همین امر منجر به خوانش عمیق­تر شعر شیعه شده­است. بررسی شعر معاصر شیعه در جنبش بیداری اسلامی بحرین گواه این حقیقت است. شاعران متعهد و شیعی بحرین از جمله عبدالله القرمزی به همراه خواهرش آیات القرمزی، زکی الیاسری، مجتبی التتان و دیگر شاعران انقلابی از بینامتنی، برای بیان اهداف والای انسانی و اسلامی و به تصویر کشیدن مظلومیت مردم خود در برابر حکومت مستبد و وابسته به نحو بارزی استفاده کرده­اند. از این­رو، گونه­های مختلف بینامتنی در اشعارشان به کار رفته است. گاه به واژگان و مضامین قرآنی و گاه به حوادث و شخصیت­های قرآنی اشاره می­کنند. همچنین براساس ماهیت شعر شیعه احادیث شریف نبوی و نهج­البلاغه و واقعه­ی عاشورا در سروده­هایشان تجلی یافته است. بررسی کاربرد بینامتنی نشان می­دهد که بینامتنی نفی جزئی و نفی متوازی از نوع واژگانی و علم (شخصیت) پرکاربردترین نوع بینامتنی در سروده­های بحرینی به شمار می­آید و همین امر، بیانگر تعهد دینی و اندیشه­ی بیدارگرایانه شاعران است. پژوهش حاضر در پی آن است که با روش تحلیلی – توصیفی به تبیین و تشریح گونه­های مختلف بینامتنی در اشعار شاعران شیعی بحرین بپردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شور حسینی در شعر بیداری اسلامی بحرین

خیزش و بیداری اسلامی بحر‌ین بیش از هر جنبش دیگری در جهان معاصر عرب، از آموزه-های اسلامی نهضت حسینی و حادثۀ ماندگار عاشورا تاثیر پذیرفته‌است؛ چرا که در میان این ملت، شورش امام حسین (ع) علیه بیدادگری، وجدان‌های خفته را بیدار کرد، جامعه را تشنۀ فرمانروایی صالحان نمود و به سرمشقی بی بدیل برای جنبش‌های آزادی بخش جهان به ویژه جهان تشیع شد. شاعران انقلابی و شیعی بحر‌ین در اشعار خود با الهام از این حاد...

متن کامل

بیداری اسلامی در بحرین

سؤال اصلی مقاله این است که آیا قیام مردم بحرین را می‌توان در قالب مفهوم بیداری اسلامی با شاخص‌های اصلی آن، یعنی اسلامی بودن، مردمی بودن و استکبارستیز بودن که از سوی مقام معظم رهبری بیان شده است، تحلیل نمود؟ فرضیه‌ مقاله عبارت از این است که قیام مردم مسلمان بحرین، رویداد و حادثه‌ای یک شبه نبوده که فقط و صرفاً تحت تأثیر انقلاب‌های تونس و مصر به وقوع پیوسته باشد. بلکه فرآیندی تاریخی از بیداری اسلام...

متن کامل

بازتاب گفتمان انقلاب اسلامی ایران در شعر بیداری اسلامی بحرین

گفتمان انقلاب اسلامی ایران را بایستی گفتمانی دینی- سیاسی دانست که در آن فرهنگ اسلامی نقش بارزی در پیروزیش داشت. از این¬رو می¬توان آن را حاصل گفتارهای اندیشمندان مسلمان در یکصد سال گذشته قبل از آن دانست که در پی بازگشت به خویشتن دینی، خواستار برقراری حکومت اسلامی به عنوان راه¬حلی برای حل مشکلات کنونی دنیای اسلام می¬دانستند. به همین دلیل، گفتمان این انقلاب در محدوده مرزهای جغرافیای ایران محصور نش...

متن کامل

شورای همکاری خلیج فارس و روند بیداری اسلامی در بحرین

بحرین کشوری کوچک اما مهم در معادلات منطقه ای است. این کشور در دوره پس از استقلال از ایران در سال 1971 همواره تلاش داشته تا با توجه به ضعف ژئوپلتیکی و ناتوانی در حفظ امنیت و استقلال به اتحاد با قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای مبادرت کند. لذا زمانیکه تشکیل شورای همکاری خلیج فارس در سال 1981 مطرح شد این کشور با توجه به ضعف های ساختاری در حوزه های مختلف و بویژه مسأله دموکراسی به عضویت آن در آمد. ای...

متن کامل

بررسی روابط بینامتنی قرآن در شعر فدوی طوقان

تکنیک تناص یا بینامتنیت امروزه از بارزترین ویژگی‌های ساختاری شعر معاصر به شمار می‌رود. این پدیده به فراخوانی متون غایب، سابق و یا همزمان با متن کنونی می‌پردازد، تا به نوعی وظیفه­ای معنایی، هنری، و یا اسلوبی را بر این متون بار نماید. در این میان قرآن به عنوان برنامه‌ای جامع و متنی مقدس به مهم ترین منبع الهام شعری شاعران معاصر عرب تبدیل گشته است. فدوی طوقان از جمله شاعران توانمند فلسطینی است که ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادبیات شیعه

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۵۵-۳۵

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023